تاریخچه استفاده از توپاز

Topaz تاریخچه ای دارد که به دو هزار سال پیش بازمی گردد. استفاده از آن به دوران مصریان وقتی که مصریان باستان باور داشتند توپاز زرد نور طلایی اش را از خدای خوشید می گیرد، بازمی گردد. بعضی ها اعتقاد دارند که توپاز یک واژه قرون وسطی است که ریشه اش به کلمه فرانسوی Topac و لاتین Topazus بازمی گردد که در واقع نام جزیره ای در دریای سرخ است که یونانیان باستان آن را از آنجا استخراج کردند.

نام این جزیره در یونانی به معنی جستجو کردن است. شاید دلیلش هم این باشد که پیدا کردن این جزیره در میان مه کار سختی بوده است. این جزیره را به نام جزیره زابارگاد یا اس تی جان می شناسند و گفته می شود که جواهرات استخراج شده توسط یونانیان باستان در واقع کریسولیت بوده اند. کتب قدیمی مسیحی به توپاز اشاره کرده اند اما این سنگ جواهر ممکن است کریزولیت باشد تا توپاز. واژه توپاز برگرفته از ریشه سانسکریت tapas به معنی آتش است.

خواص و کاربرد

توپاز آلمینیوم سیلیکات است که حاوی فلورین و هیدروکسیل می باشد.
در خالص ترین نوعش بی رنگ (سفید است).
ناخالصی ها عامل تمایز رنگ محسوب می شوند.

خواص درمانی توپاز

توپاز در درمان بیماری های کبدی و پوستی تاثیر قابل توجهی دارد و کلیه ها را تقویت و تنظیم می کند. در درمان دردهای ناحیه ستون فقرات موثر می باشد. این سنگ تاثیر فوق العاده خوبی در درمان کم اشتهایی یا پراشتهایی روانی دارد.

این سنگ در درمان سردردهایی که منشاء عصبی و استرسی دارند (نظیر میگرن) کمک فراوانی می کند.

سنگ توپاز آبی،صدا را تقویت می کند و برای التهاب گلو و رفع گرفتگی صدا موثراست، اعصاب را تقویت و افسردگی را درمان می کند. خنک کننده و آرام کننده، رفع سردرد های عصبی وتقویت انرژی اخلاق است.

خواص و فواید روحی

توپاز خلاقیت را تقویت می کند و آرام بخش است، از این رو انتخاب بسیار مناسبی برای هنرمندان خلاق محسوب می شود.

از دیگر خواص این سنگ می توان به تقویت خودباوری در فرد، ایجاد شادابی و بهتر شدن خلق و خو را نام برد. این سنگ سبب ایجاد جذابیت در فرد می شود و در رفع بیخوابی، بیحالی و افسردگی مفید است. برخی توپاز را سمبل آرامش و ثروت می دانند.

خواص و فواید جسمی

Topaz در درمان بیماری های کبدی و پوستی بسیار موثر است و کلیه ها را تقویت و تنظیم می کند. در درمان، دردهای ناحیه ستون فقرات موثر است. این سنگ تاثیر فوق العاده ای در درمان کم اشتهایی یا پراشتهایی روانی دارد.

این سنگ به درمان سردردهایی که منشاء عصبی و استرسی دارند (نظیر میگرن) کمک فراوانی می کند.

خاستگاه و منابع

ذخایر توپاز در برزیل، افغانستان، استرالیا، میانمار، چین، المان، ژاپن، ماداگاسکار، مکزیک، نامیبیا، نیجریه، پاکستان، روسیه، زمیباوه، سریلانکا، اوکراین و آمریکا قرار گرفته اند.
توپاز طبیعی آبی رنگ در ایرلند شمالی و انگلیس پیدا شده است.
در برزیل و اوکراین نیز توپازهای زیادی دیده شده اند.

رنگ توپاز

توپاز از بی رنگ (سفید) تا زرد، نارنجی، قرمز- قهوه ای، آبی روشن تا تیره، صورتی تا قرمز، بنفش و سبز روشن متغیر است. به همین دلیل است که امکان شناسایی آن به عنوان سنگ های جواهر دیگر وجود دارد. طبیعتا توپاز رنگی، رنگش را از آهن و کرومیوم می گیرد، ناخالصی باعث رنگ می شود، در حالیکه توپاز خالص بی رنگ است.
بیشتر توپازهای خالص بیرنگ یا آبی کمرنگ هستند. کمیاب ترین و با ارزش ترین توپاز به رنگ زرد یا صورتی و نارنجی مایل به قرمز است که به آن توپاز سلطنتی یا توپاز گرانبها می گویند. بعضی توپازهای قهوه ای مایل به زرد وقتی زیر نور خورشید قرار بگیرند به تدریج مات می شوند. توپاز قرمز و بنفش بسیار نادر هستند. فروشندگان جواهرات در مورد هرگونه تغییر و اصلاح توضیح می دهند.

شفافیت و درخشندگی

Topaz از شفاف تا نیمه شفاف متغیر است. با چند ناسرگی بسیار درخشان است بنابراین می توان با چشم غیرمسطح نیز آنرا بررسی کرد.و به دلیل درخشندگی و شفافیت شیشه ای اش بسیار محبوب است.

برش و شکل

Topaz ماده بسیار انعطاف پذیری است. بنابراین می توان آنرا در شکل های مختلف مانند مربع، دایره، بیضی، گلابی، قلب و حتی اشکالی مثل ماهی یا پرنده تراش داد. سنگ های جواهر پررنگ معمولا برش های تیز دارند در حالیکه سنگ های کمرنگ تر برش های درخشنده می خورند. برش ها شفافیت سنگ را نشان میدهند. وقتی Topaz ناسرگی نامنظم داشته باشد به صورت کوژ تراش می خورد. سختی اش باعث شده که در مقابل خراش مقاوم باشد. با این حال گوهرتراشان باید با دقت با آن کار کنند زیرا شکاف پذیری بالایی دارد و خیلی زود خرد می شود.

آماده سازی توپاز

معمولا Topaz را بهینه سازی می کنند تا به رنگ های موردنظر درآید. محبوب ترین رنگ توپاز آبی است اما در طبیعت توپاز آبی معمولا آبی کمرنگ است تا آبی پررنگ. آبی های درخشان آن اغلب به صورت مصنوعی ایجاد می شود. Topaz را پرتوافشانی می کنند و سپس حرارت میدهند بنابراین به رنگ ابی درخشان تبدیل می شود. توپاز آبی اصلاح شده را آبی لندنی، ابی متوسط را آبی سوئیسی و آبی روشن را ابی آسمانی می نامند. این روش بر روی سنگ های آبی مایل به خاکستری و آبی نقره ای انجام می شود. هرچه آبی تیره تر باشد ارزش سنگ بیشتر است زیرا انرژی که برای ایجاد رنگ های تیره لازم است، بیشتر خواهد بود. توپاز نارنجی- قهوه ای حرارت داده می شود تا به رنگ صورتی- بنفش دراید. این رویه ها کاملا پذیرفته هستند زیرا تغییر در رنگ همیشگی است با این حال باید قبل از فروش به خریدار گفته شود. قوانینی در مورد مبادله سنگ های جواهر پرتودیده وجود دارد تا سلامتی خریدار و فروشنده تضمین شود. توپازی که به صورتی طبیعی صورتی باشد بسیار کمیاب است و در پاکستان دیده شده است. می توان با بخار تیتانیوم دی اکسید روی تو پاز لایه ای ایجاد کرد و رنگش را تغییر داد. روکش دهی دائمی نیست و به تدریج کمرنگ می شود. سنگ هایی که با این روش عرضه می شوند نباید مجددا برش داده شوند زیرا روکش از بین می رود و رنگ نه چندان زیبای اصلی نمایان می شود. روکش دهی به سنگ ها باعث ایجاد Topaz جادویی می شود. توپاز آزوتیک همان توپاز سفید است که با روکش دادن به رنگ های رنگین کمان تبدیل شده است. نام این توپاز برگرفته از شرکتی است که فرآیند توپاز را انجام داد. توپاز لایه صورتی را نیز ایجاد می کند و توپاز سلطنتی می سازد. توپاز سفید را می توان در معرض مواد شیمیایی و حرارت قرار داد تا رنگ سطح آن تغییر کند. این روش برای ساخت توپاز سبز بکار می رود اما فقط رنگ سطح را تغییر می دهد بنابراین اگر برش داده شود رنگ داخلی مشخص خواهد شد. همچون پرتوافشانی، هر نوع تغییری در سطح سنگ باید قبل از فروش اعلام شود. البته توپازهای طبیعی نیز وجود دارند.

ویژگی های گوهرشناسی

فرمول شیمیایی: Al2SiO4 (F, OH)2 فلور حاوی آلمینیوم سیلیکات
ساختار بلورین: لوزی شکل، منشوری با چند ضلع، معمولا هشت ضلعی
رنگ: بی رنگ، زرد، نارنجی، قرمز- قهوه ای، آبی روشن تا تیره، صورتی-قرمز، قرمز، بنفش، سبز روشن
سختی: 8 بر روی مقیاس Mohs
شاخص انکسار: 1.609 – 1.643
چگالی: 3.49- 3.57
شکاف پذیری: عالی
درخشندگی: شفاف تا نیمه شفاف
انکسار دوگانه یا شکست نور دوسویه: 0.008 تا 0.016
شفافیت: شیشه ای
شب نمایی: زیر طول موج UV طولانی، سفید و ابی درخشش ضعیف زرد یا مایل به سبز دارند، قهوه ای، صورتی و زرد می توانند درخشش قوی زرد- نارنجی داشته باشند، قرمز درخشش ضعیف زرد- قهوه ای دارد.
افسانه ها و باورهای قدیمی درباره خواص متافیزیکی توپاز یونانیان باستان اعتقاد داشتند که توپاز سنگ قدرتمندی است که به صاحب خود قدرت می دهد و حتی گاهی باعث ناپدید شدن او می شود. مصری ها و رمی های باستان توپاز را با خدای خورشید مرتبط می دانستند.

در باورهای سنتی هندی ها توپاز چاکرا گلو را بازکرده و بیان و روابط را تسهیل می نماید. بنابراین Topaz برای هنرمندان، نویسندگان، سخنرانان و افرادی که قصد معرفی و ابراز بیان خود را دارند، مناسب است. به عقیده بعضی ها Topaz قدرت مردانگی را افزایش می دهد.
تکذیب نامه: افسانه ها و باورهای قدیمی درباره قدرت های متافیزیکی سنگ ها را نمی توان به عنوان توصیه تاییدشده درنظر گرفت. این اطلاعات صرفا از منابع مختلف جمع آوری شده اند و تصویرگران پویا اندیش تضمینی برای صحت آنها ندارد.

سنگ ماه تولد توپاز

توپاز سلطنتی سنگ ماه متولدین نوامبر و آنهایی است که در برج قوس بدنیا آمده اند. Topazبهترین سنگ ماه تولد آبان و آذر است. بریل – آمیتیست – یاقوت سرخ – گارنت – آکوامارین – سنگ مرجان – ابسیدین (شیشهٔ آتشفشانی) – اشک آپاچ نیز سنگهای فرعی متولدین آبان هستند. متولدین آبان می توانند با استفاده از این سنگهای ماه تولد خود انرژی کیهانی را از ستاره نجومی خود یعنی اورانوس و مریخ دریافت کنند و ذات اصلی و عنصر وجود خود که آب هست را تقویت و گسترش دهند. توپاز ابی سنگ ماه متولدین دسامبر است.

نگهداری و تمیز کردن جواهرات توپاز

همچون الماس Topaz شکاف پذیری زیادی دارد به همین دلیل ممکن است با یک ضربه کوچک خرد شود. بنابراین بهتر است در یک قاب نگهدارنده به ویژه در حلقه هایی که هر روز استفاده می شوند، قرار گیرد. سختی Topaz باعث شده که بادوام باشد و به راحتی خراشیده نشود. برای تمیز کردن Topaz از پارچه ای نرم و آب و صابون استفاده کنید و در آخر باقیمانده صابون را کاملا پاک کنید. مانند بیشتر سنگ های جواهر شوینده های فراصوتی و بخارشو توصیه نمی شوند. همیشه قبل از ورزش یا انجام کارهای خانه جواهرات را درآورید. Topaz را جدا از سایر جواهرات نگهداری کنید تا باعث خراش نشود. بهتر است در پارچه ای نرم پیچانده شده و داخل جعبه جواهرات نگهداری شود.

توپاز آبی

این سنگ آبی رنگ از همه انواع توپازها شناخته شده ترین و رایج ترین است.این سنگ آبی رنگ طبیعی بسیار نادر است. رنگ آن به دلیل نقص در سطح اتمی ساختار بلوری آن است. بنابراین بیشتر سنگ های آبی رنگ موجود در بازار از نوع توپازهای شفاف هستند که در آزمایشگاه تحت تابش قرار می گیرند و سپس با گرمایش تیمار شده و رنگ آبی به آنها داده می شود. با این وجود این روش این مزیت را دارد که به سنگ رنگی پایدار می دهد که با گذشت زمان تغییر نخواهد کرد.